علت یا دلیل آفرینش به لحاظ کتاب، عبادت و به لحاظ سنت، معرفت و به لحاظ عقل، لذت است. یعنی که اگر پرسش شود عبادت برای چه؟ پاسخ این است که برای معرفت و اگر پرسش شود معرفت برای چه؟ پاسخ این است که برای لذت و اما درمورد لذت پرسش نمی شود که آن برای چه؟ زیرا که حسن و معناداری و مطلوبیت ذاتی لذت اعم از اعلای آن که همان لذت بردن از عبادت و معرفت و نظر به وجه جمیل خداوند است و اسفل آن که همان لذت بردن از اکل و شرب و نکاح حلال در این جهان است از ابده بدیهیات به شمار می رود.