اگر بخواهیم برای نقش دعا در زندگی انسان و جایگاه آن در برابر عمل تعریفی ارائه کنیم شایسته است که بگوییم اصولا انسان در برابر خداوند شأنی جز دعا و آرزو ندارد. انسان دعا میکند و خداوند محقق میفرماید و در این بین عمل همان مجالیست که خداوند برای مشهود شدن عمق دعا و خواسته های موجودات فراهم کرده است. بعبارتی عمل همان دعایی است که در ذات الصدور انسان نجوا میشود و محقق شدن آن همان استجابت خداوند است از اینرو کریمه “ادعونی استجب لکم” اعم از دعای لسانی و عملی و نیز اعم از دعای خیر و شر است با این تفاوت که عموما در استجابت دعای شر خداوند متعال به منظور منصرف ساختن بنده تعلل و مکر دارد.
مهدی عرفانی