بسمه تعالی
موضوع محبتِ اهل بیت (ع) یکی از زیباترین و شورانگیزترین موضوعاتی است که در میان شیعیان و بلکه تمامی مسلمانان مطرح و مورد اقبال است. به واسطه عقل، نقل و مراودات قلبی و شهودی برای هر شیعه و تابع اهل بیت (ع) مشخص میشود که اهل بیت (ع) مقربترین و دوست داشتنی ترین مخلوقات خداوند متعال هستند. با تعقل و تدبر در آنچه به واسطه نقل به ما رسیده است در می یابم که زندگی اهل بیت (ع) بر مبنای ایمان به خداوند و عبودیت محض او، منقطع از هر چیز بجز خداوند متعال است و در گفتار و رفتار اهل بیت (ع) همه چیز حول محور الله در جریان بوده و اوست که مبدا و مقصد اعمال ایشان است. همچنین علوم و حکمت های الهی نزد ایشان که به مناسبت های مختلف صادر و هویدا شده است و همچنین کراماتی که خداوند متعال به ایشان ارزانی داشته و به واسطه مراودات قلبی و یا شهودی بر مومنین و تابعین اهل بیت (ع) آشکار می گردد مؤید جایگاه والای ایشان نزد خداوند متعال است. از اینرو مؤمنین به واسطه ایمان و محبت به خداوند و مشاهده مقام بالای اهل بیت (ع) نزد وی همواره درصدد کسب درجات بالاتر محبت اهل بیت (ع) و بهره گیری از این فیض الهی و برآورده شدن حاجات و احتیاجات معنوی و مادی خود از طریق ایشان هستند. و چه چیز شیرین تر از اینکه انسان به واسطه اتصال و دوستی با این مقربترین و دوست داشتنی ترین مخلوقات خداوند هم به قرب بیشتر به خداوند نایل گردد، هم در مقاطع گوناگون زندگی خود حاجات و احتیاجات معنوی و مادی خود را از طریق ایشان برآورده سازد.
اما اینکه اصل محبت چیست و چگونه میتوان به محبت واقعی اهل بیت (ع) نایل شد، خود سخن بسیار مهمی است که چنانچه به درستی روشن نشود، راه وصول به محبت واقعی ایشان را با مشکلاتی مواجه خواهد کرد و چه بسا موجب ایجاد انحراف نیز بشود. جهت شناخت و تعریف محبت باید توجه خود را به این موضوع معطوف کنیم که ریشه پیدایش محبت بین انسان ها به وجود خصوصیات مشترک بین آنها باز میگردد. به عبارتی انسان ها با ملاحظه خصوصیات مورد علاقه خویش در انسان و یا موجودی دیگر نسبت به آن انسان و یا موجود تمایل و محبت پیدا می کنند. همچنین تمایلات انسان، منعطف به روح انسان است که از آنها میتوان باعنوان روحیات یاد کرد و در اینصورت باید گفت منشأ محبت در انسانها وجود روحیات مشترک بین آنهاست. لذا درجه اعلای محبت و یا اصلِ محبت، عبارتست از اتحاد روح و بعبارتی اتحاد روحیات بین دو انسان.
نتیجه گیری که از بحث فوق میتوان داشت این است که جهت نیل به محبتِ بیشتر اهل بیت (ع) میبایست در روحیات به ایشان نزدیک شد. یعنی آنچه برای ایشان مطلوب است، برای ما نیز مطلوب و آنچه برای ایشان نامطلوب است، برای ما نیز نامطلوب باشد و این نزدیکی روحیات به ایشان در اثر شناخت و تأمل در مطلوب ها و نامطلوب های ایشان و تبعیت از رفتار ایشان قابل حصول است؛ زیرا پس از شناخت مطلوب ها و نامطلوب ها، حقیقت این امور آنگاه در وجود انسان محقق می شود که در انسان به صورت اعتقاد راسخ درآمده باشد و در اعمال او قابل مشاهده باشد و لذا عجیب نیست اگر بگوییم راهکار صحیح افزایش محبتِ اهل بیت (ع) و دستیابی به آن بر خلاف عرف رایج، بیش از آنکه مربوط به حوزه احساسات باشد و به تشدید بروز احساسات نیاز داشته باشد، در حوزه شناخت و رفتار قرار دارد و به گام های عملی و علمی نیاز دارد. سخن دلگرم کننده این است که خود حضرات اهل بیت (ع) این گامهای عملی و علمی را در چارچوب شریعت که برگرفته از وحی است ارائه نموده اند. از اینرو راه حصول به اصل محبت اهل بیت (ع) متشرع بودن به شریعت و راه ایشان در حوزه اعتقادات و اعمال است و انسانی که در این راه قدم برمیدارد درنهایت امر به نزدیکی و اتحاد روحی با ایشان و یا همان اصلِ محبت ایشان نایل خواهد شد؛ و در میانه راه نیز به میزان موفقیت در متشرع بودن به درجاتی از محبت اهل بیت (ع) دست خواهد یافت. نتیجه گیری دیگر اینکه شریعت که ابتدائاً از سوی خداوند و جهت نیل به قرب او به انسان عرضه شده، همان راه وصول به محبت اهل بیت (ع) نیز هست، یعنی راه و راهکار قرب به خداوند و حصول محبت اهل بیت (ع) یکی است و انسان راهرو در این راه به حضرات ایشان (ع) خواهد پیوست و این است معنی واقعی اتحاد و وحدت در عالم وجود.
در پایان سخن ذکر این نکته لازم است که از جمله اقدام های عملی مهم در جهت افزایش محبت اهل بیت (ع)، پاسداشت ایشان به مناسبت های مختلف و ذکر فضائل و مرام اهل بیت (ع) در مراسمات و همچنین زیارت ایشان از دور و نزدیک است که خود از مظاهر محبت به ایشان و از آداب حضور در محضرشان است. این اقدام با توجه به ذکر فضیلت ها و معارف بلند در مراسمات و متون زیارتی، منجر به افزایش شناخت از ایشان خواهد شد و هم خود اقدامی آکنده از عاطفه و در صورت تداوم حاکی از تبعیت از حضرات اهل بیت (ع) می باشد.
الحمد لله رب العالمین
مهدی عرفانی