اینکه گفته شود ثنویت ایرانی و مراد از آن ثنویت مادون ذات اقدس احدیت است، موثر در فلسفه شرق و غرب بوده، سخن حقی است و لکن این سخن که این ثنویت حتی در اسلام نیز موثر بوده و گویی ایده خدا و شیطان از حکمت ایرانی اخذ شده، سخن باطلی است و سخن صحیح در این مورد آن است که بگوئیم میان اقوام و ملل جهان هیچ قوم و ملتی وجود ندارد که موضوع ثنویت صحیحی را که در اسلام در مرتبه مادون ذات اقدس احدیت، جریان دارد بخوبی و دقت قوم ایرانی درک کرده باشد.